Kısaltılmış hali Icann olan Internet Corporation of Assigned Names, İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurulu ismiyle Türkiye’de hizmet veriyor. ICANN, ABD hükümetinin İnternet’in ana yapısını koruyan bazı yönleri yönetmesine destek olmak maksadıyla 1998 senesinde oluşturulan kâr amacı bulunmayan Güney Kaliforniya merkezli bir kuruluş olduğu ifade edilebilir. Oluşturulan bu internet firması olan ICANN, IP adreslerinin merkezi veri merkezini koruyor ve IP ağlarının düzenlenmesine ön ayak oluyor. Bunların yanı sıra Icann alan ismi sistemini ve kök sunucularının da yönetiminden sorumlu. Günümüzde 240 ülke için 180 milyonu aşan alan ismi ve dört milyar ağın yönetimini sağlıyor. İnternette yer alan içerik olsun kötü amaçlı yazılım olsun ya da spam ve İnternete erişmek olsun hangi ICANN’nin kontrole sahip olmadığını da not etmek çok önemli.

Önemi Nedir?

İnternet ne olursa olsun bir kurumun, bir hükümetin ya da özel bir kişinin kontrolü altına girmemeli. ICANN’in bu kontrolünü elinde tutacak ve internetin güvenlik açıklıklarını muhafaza edecek önlemleri aldığını NTIA kabul etse de, ICANN’in bağımsız bir açıyla işleyişinin nasıl olacağı konusunda birçok endişe bulunuyor. 

ICANN günümüzde DNS’i denetliyor. Bu yetki ICANN’a ABD hükümeti aracılığıyla kendilerine verdi. IANA sözleşmesiyle de bu yönetme yetkisi güvence altında fakat bu yetki bu plan sınırları dahilinde değişecek. Otoriteler ABD yönetiminin gözetimi olmaksızın doğrudan ICANN’e geçmiş olacaktı.  Bu endişeler diğer bütün ülkelerin internet üstünde bir baskı oluşturup daha fazla yetkiye sahip olacağı yönünde yorumlasa da, plan herhangi bir hükümetin İnternet üzerindeki gücünü artırıp kontrolü elinde bulunmasından kaçınmak amacıyla sunuldu. ICANN içeriği aynı zamanda internet ortamında düzenleme görevine sahip olmasa da bu durumun DNS’in ortak bir uluslararası kontrol ile gerçekleşebileceğini ortaya çıkardı fakat ICANN’in bu geçiş dönemi sonrasında içeriği bütünüyle düzenleyememesi amacıyla gerçek bir çaba gösteriliyor. 

Görevi Nedir?

İnternet kullananlara geçerli adres bulabilmek amacıyla ICANN, yardımcı olmak amacıyla herkes tarafından kabul gören çözünülebilirlikten emin olmak amacıyla DNS’in teknik özelliklerinin yönetilmesinin uyumuyla bir ilişki halinde. Bu ilişkiyi internette yapılan işlemlerde uygulanan teknik yönlendiricilerin dağılımını ve üst düzey domainlerin kullanma yetkilerinin dağıtımını gözlemleyerek yapıyor. Bu internet içeriğinin genel kontrolü olarak istenmeyen ticari e-postalar, veri korunmasıyla alakalı nedenler, mali işlemler benzeri internet kullanıcılarını doğrudan etkileyen diğer başka sorunlar, ICANN’in temel olan teknik görevlerinin dışında kalıyor. Önemli olan da bu etki alanlarını doğru kullanıp yararlı bir etki oluşturabilmek.

Çalışma Şekli

ICANN’in yapısında bulunan hükümetler ve uluslararası antlaşmalar vasıtasıyla oluşturulan, şirketler, kurumlar, organizasyonlar internetin küresel yapılanmasına ve korunmasına yardımcı olabilme becerisine sahip insanlarla birlikte ortaklığı bulunanlarla çalışıyor. İnternetin yenilikçi bir tavırla hareket etmesi ve sürekli olarak kendini geliştirmesi kararlılığının ilerlemesinde zorluklar ortaya çıkarıyor. ICANN’in kullanıcıları bir emek sarf ederek, doğrudan ICANN’in teknik uyum kurallarıyla alakalı sorunlara yöneliyor. İleri teknolojide bulunan kendi kendine düzenlemelerin yüksek bir seviyeye çıkarılmasına uygun olarak belki de İCANN internet kullanan herkesin çeşitli isteklerinin birlikte çalışabilmesinin akla gelen ilk örneği. Hızlı bir şekilde değişen teknolojinin ve ekonominin gereksinimlerini karşılamak amacıyla tasarımı yapılan, esnek ve hızla uygulanan bir politika geliştirme süreci üç destek organizasyonundan kaynaklanıyor. Birbirinden farklı kullanıcı organizasyonlarından meydana gelen Teknik Topluluklar Destek Organizasyonlar ve Danışma Komitesi bir arada hem uygun hem de etkili politikalar oluşturulması amacıyla çalışıyorlar. Seksenin üstünde hükümet, yönetim kuruluna bazı tavsiyelerde bulunuyor. Bu tavsiyeler Hükümetler Danışma Komitesi vasıtasıyla yapılıyor.

DNS Kontrolünde Artan Değişim ve NTIA

Uzun yıllar boyunca planlanan DNS’nin gözetimini NTIA‘dan ICANN vasıtasıyla uluslararası çoklu paydaş gözetimine geçirmek oluyor. Bu oluşum, NTIA’nın ICANN’den geçişi detaylı bir öneri belirtmesini dileyince 2014 senesinde başladı. Bugün NTIA, ICANN’in işlevlerini doğrulama ve yetkilendirmede rol almaya devam ediyor fakat ICANN denetimini tamamlamaya geçiş süreci 2016 yılında gerçekleşti. NTIA, ICANN’in tavsiyesini gözden geçirdi ve onadı. NTIA Ulusal Telekomünikasyon ve Bilişim İdaresi olarak ifade edilebilir. NTIA, IANA dengeleri yüklenicisi ve Alan Adı Sistemi küresel koordinatörü olarak İnternet Tahsisli İsimler ve Sayılar Kurumu’ndan (ICANN) devir önerisini geliştirip bir ileri aşamaya taşımak amacıyla çok yönlü bir dizinim düzenlemesini istiyor.

ICANN’ın Başarıları ve Devam Eden Çalışmaları

ICANN son dönemde bazı başarılara sahip. Bu başarılardan bazılarından biri olarak genel alan adı kayıtlarında oluşturduğu pazar rekabeti örnek olarak gösterilebilir. Bu alan adı maliyetlerini büyük ölçüde düşüren ICANN şirketlerin ve tüketicilerin bütçelerine yaklaşık 1 milyar dolarlık bir tasarruf sağlıyor. Aynı ICANN alan adları konusunda 5000’den fazla çatışmanın çözülmesine yardımcı olan bir politika geliştirdi. Bu politikanın adı Tekbiçimli Alan İsmi Çatışmaları Çözümü Politikası (UDRP) olarak ifade edilebilir. Aynı zamanda bu politikanın yüksek verim düşük maliyet baz alınarak tasarlandığını da söylemek lazım. Uygun tekniğe sahip olan hisse sahipleri ile bir uyum içinde çalışarak Uluslararasılaştırılmış Alan İsimlerinin (IDN) kullanımının başlanması için bazı ilkeler belirleyen ICANN bu yolla dünyada yer alan onlarca dilde yer alan alanların kaydedilmesine de sebep olmuş oluyor.

ICANN yeni gTLD’ler ekleyerek sürekli bir araştırma içerisinde. Güvenlik ve erişilebilirlik ile alakalı topluluk meselelerine cevap olarak ICANN alan adı kayıtlarının kamuya açık bir veritabanı olan Whois’ ile ilgili türlü atölye çalışmalarını içinde bulunduruyor. Yeni eklenen gTLD’lerden bazıları, .biz, .aero,  museum, .info, .name, .coop ve .pro olarak sayılabilir. ICANN gün geçtikçe daha da gelişip yeni alan adları ile kullanıcılarının karşısına çıkacak ki bu da sürekli gelişen ve değişen internet dünyasında herkes tarafından beklenen bir durum olarak ortaya çıkıyor.